werfzeep zeepnaturalismeng

Natuurlijk Schoon: zeep voor Naturalis 1

We kregen een hele leuke mail van hét museum over natuur en biodiversiteit: Naturalis. Hun vraag sloot zo goed aan bij onze waarden dat we vol enthousiasme de samenwerking aangingen. Vandaag deel 1: hoe beschermen we de Nederlandse natuur, en hoe vat je de liefde daarvoor in een zeep?

werfzeep voor biodiversiteit ivm monocoltuur

Stad en land

Het is al een tijdje aan de gang: verschraling van het Nederlandse landschap. Op akkers en in landbouwgebieden groeien steeds meer dezelfde planten (monocultuur). Hierdoor kunnen bijen en andere insecten moeilijk hun kostje bij elkaar scharrelen. Wist je dat de meeste Nederlandse honing op het moment zelfs in en rond steden wordt geproduceerd? Dat klinkt misschien gek, maar in de stad is juist nog wel ruimte voor biodiversiteit.

werfzeep liefde voor de natuur planten stadsnatuurDenk aan de stadsmoestuin, of het verwilderde hoekje in het plantsoen op de hoek. Een stad is dynamisch. Bouwkavels worden soms jaren met rust gelaten, waardoor de natuur vrij spel heeft. Of op het dak van een kantoor wordt een verticale tuin aangelegd, omdat er verder toch niets met de ruimte gebeurt. Denk ook aan wilde bloemen die gezaaid worden langs spoorwegen of op verkeerspleinen. Inmiddels rekenen niet meer alleen insecten, maar ook vogels, egels en zelfs dieren als vossen op de stad.

Zelfredzame planten

Binnen dit grotere kader is Werfzeep vooral fan van ‘stoeptegeldiversiteit’. Daarmee bedoelen we planten die ‘zomaar’ in ons land groeien, bij wijze van spreken in elk beschikbaar kiertje tussen de stoeptegels. Planten die sterk zijn, weerbaar tegen lokale plagen, en die vaak onvermoede geneeskrachtige eigenschappen bezitten. In ons Zeepboek is de hoofdrol zelfs voor zulke planten weggelegd!

werfzeep wilde planten plantenkennis paardenbloem inheemse planten

Geen wonder dat de vraag van Naturalis zo goed bij ons aansloot. Hun wetenschappers doen onderzoek naar natuur in Nederland en komen daarbij ook bij nieuwe en onverwachte biotopen uit. Zoals de stad, die dus steeds belangrijker wordt. En daar hoort de vraag bij: hoe kun je de natuur in Nederlandse steden onder de aandacht brengen en het belang duidelijk maken? Onder andere met een zeep!

werfzeep en naturalis samenwerking biodiversiteitNatuurlijk Naturaliszeep

Aanjager van de samenwerking is Yolande Sep, de retailmanager van Naturalis.
Zij legt uit: “De missie van Naturalis is om mensen verliefd te maken op de natuur. Want alles waar je van houdt, daar ga je voor zorgen. Ik zag daarin een match met Werfzeep. Wij willen de schoonheid van de natuur overbrengen, jullie werken met die schoonheid in jullie ingrediënten en producten.”

Wij Werfzepers waren natuurlijk meteen enthousiast over het idee om bewustzijn over natuur en biodiversiteit letterlijk in een zeep te gieten. Yolande vertelt hoe in de samenwerking het concept werd aangescherpt. “Het begon met een breed idee over de natuur,” vertelt ze, “maar al snel ontstond de vraag wat we met de zeep wilden overbrengen op de bezoeker. En toen kwamen we op de boodschap: dat de natuur overál mooi is. Ook, juist, in de stad. Daar groeien planten die we vaak als ongewenst beschouwen, maar die onverwachte schakels vormen in de voedselketen. Naturalis heeft ook programma’s die zich toespitsen op natuur en biodiversiteit in de stad. Dus dit sloot perfect aan.”

Verwilderen voor beginners

Dit alles roept natuurlijk de vraag op: kun je zelf ook iets doen om die gezonde ‘verwildering’ van de Nederlandse natuur een handje te helpen? Dat kan zeker – vaak juist door een stapje terug te doen. Zo is dit voor veel mensen de tijd om na te denken over wat ze komende zomer met hun tuin gaan doen. Een mooi antwoord op die vraag, in ieder geval voor een klein hoekje, zou kunnen zijn: helemaal niets! Via het NRC loopt nu dan ook de actie ‘De Wilde Tuin’, om mensen aan te sporen één vierkante meter van hun tuin te laten verwilderen. Met het ‘onkruid’ dat daar kan groeien, doe je meer bodemorganismen, insecten en vogels een plezier dan je beseft.

werfzeep naturalis stadsnatuur wilde tuin insecten bijen

Om de mooie woorden van Yolande nog eens te herhalen: alles waar je van houdt, daar ga je voor zorgen. En die liefde begint bij kennis en bewustwording. Als je geen eng steekbeest meer ziet maar een onschadelijke metselbij – die heel belangrijk is voor de nectarvergaring in stadstuinen – hang je makkelijker een insectenhuisje op. Of je wordt blij met die smeerwortels in de hoek van je tuin, omdat je weet dat de bladeren door hun diepe wortels ontzettend mineraalrijk zijn, en niet alleen de ideale moestuinvoeding vormen, maar ook (gekneusd) een effectieve pleister zijn bij kleine wondjes.

Stadse ingrediënten

Naturalis en wij vonden elkaar in onze liefde voor die bewustwording over de natuur. Om daar een klein beetje aan bij te dragen met een zeep zou fantastisch zijn. En daar kwamen de wetenschappers van het museum om de hoek kijken! Voor de programma’s over specifiek biodiversiteit in de stad, zijn namelijk onder andere Marco Roos en Leni Duistermaat verantwoordelijk. Met hen gingen we in gesprek om te kijken wat een mooie insteek zou kunnen zijn voor onze wilde stadszeep.

werfzeep naturalis inheemse planten stadsnatuur diversiteit onkruidIk sprak met Leni, die vertelt hoe zij en Marco met het gegeven ‘natuur in de stad’ aan de slag gingen. Leni: “Via Yolande kregen we een lijst met mogelijke ingrediënten, die zij met Werfzeep had geselecteerd. De vraag aan ons was: Welke inheemse kruiden of planten zouden interessant zijn en ook echt mooi passen bij een Nederlands stuk zeep?

Omdat de stad steeds meer in de belangstelling staat, en er daar spontane biodiversiteit ontstaat, wilden we dat met z’n allen in het zonnetje zetten. Voor ons als wetenschappers gaat het dan om plantensoorten die hun eigen niche vinden. Door, maar ook vaak ondanks, wat mensen in de stad doen. Dus niet bloemen uit een zaadbom, maar juist de soorten die zelf een plek weten te vinden.”
Uiteindelijk stuurden Marco en Leni ons een lijstje terug, waar wij weer drie ingrediënten uitkozen. Natuurlijk op zijn Werfzeeps: zelfredzame planten met onvermoede superkracht.

Welke ingrediënten kozen we, en hoe gebruikten wij onze expertise om daar een heerlijke zeep van te maken? En wat kunnen Leni en Marco vertellen over de planten achter dit letterlijk wilde zeepidee? Dat lees je volgende keer in deel 2!

werfzeep zeepnaturalismeng

 

 

Reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *