Een interview met imker Elmar
Vorige week kon je hier al lezen over de biologische honing die wij gebruiken in onder andere onze honingzeep. Deze week: een interview met ‘onze’ imker, Elmar Mook van imkerij De Oase!
Bij het uitzoeken van ingrediënten gaan we uit van onze basisvisie: zeep maken die zo zacht mogelijk is voor je huid, mensen en het milieu. Daarin komen we vaak uit bij plantaardige ingrediënten. Dat we in twee van onze zepen wel honing gebruiken, heeft te maken met onze bijzondere leverancier: Imkerij de Oase. Dit is een van de weinige biologische imkerijen van Nederland en hier wordt honing op een goede en verantwoorde manier gewonnen. Dat houdt bijenvolken in stand, helpt de biodiversiteit en levert geweldige honing op. Zoiets moois zetten we graag in het zonnetje. Ik interviewde Elmar Mook, oprichter van De Oase, en sprak met hem over de bloemetjes en de bijtjes.
Hoe het begon
Elmar vertelt hoe De Oase is ontstaan: “Ik deed de opleiding Warmonderhof, de beroepsopleiding biologisch-dynamische landbouw en liep stage bij een fruitteler die ook bijen hield. Ik vond ze even fascinerend als eng en besloot uiteindelijk toch om me in zo’n pak te steken en met hem mee te kijken. Toen ben ik besmet geraakt met het bijenvirus. Nadat ik de opleiding had afgerond wilde ik mijn eigen bijenvolkje. Deze heb ik op het dak van een bijkeukentje gezet. Eén volkje werden er twee en vier en acht, tot ik vond dat ik niet zo verder kon gaan. Ik moest deze uit de hand gelopen hobby gaan afbouwen of ik moest er geld mee gaan verdienen. Ik ben die tweede optie gaan onderzoeken, en daaruit is De Oase ontstaan.”
Dat klinkt bekend. Zo is Evelien ook ooit uit haar werfkelder gebarsten met zeep.
Fijne bijen
Wat is er, volgens Elmar, nou zo mooi aan bijen? “Zo’n bijenvolk is een wonder. Een wonder wat je open kunt maken en uit mekaar kunt pellen en van binnen kunt bekijken, en je kan er ook een beetje in sturen. Vervolgens zet je het volk weer in elkaar en leeft het gewoon verder. Dat vind ik fascinerend. Het werken met bijen is voor mij ook een mooie wisselwerking tussen grof en fijnzinnig. Het grove zit in de zware kasten en het stevige werken in een natuurgebied. Maar het is ook heel voorzichtig en netjes de honing slingeren, en werken met die hele kleine insecten. Van die wisselwerking geniet ik heel erg.”
Dat grove versus zorgvuldige zie ik ook terug bij Werfzeep. Het verslepen van volle zeepmallen, pannen en dozen is dagelijkse kost. Maar bij zeepmaken hoort ook het zorgvuldige uitzoeken en afwegen van etherische oliën, het netjes inpakken van de zeep en de zorg voor de ingrediënten.
Biologisch
Imkerij De Oase is de een van de weinige biologische imkerijen in Nederland. En dat is niet de enige reden dat deze imkerij bijzonder is, vertelt Elmar. “Het is in Nederland vrij uniek dat je je brood verdient met honing. De beroepsimkerijen zijn allemaal bestuivingsimkerijen. Die worden betaald voor het leveren van bijen voor de bestuiving van gewassen in teeltkassen. Dat zijn vaak omstandigheden die niet zo gunstig zijn voor de bijen. Zo worden ze er vaak in een verkeerde periode neergezet, dan is het al winter maar worden de bijen toch de kas ingestuurd. Veel bijen overleven dit niet. Verder is het feit dat ik biologisch ben uniek in Nederland, dat doet hier bijna niemand.”
Dat biologische is uiteraard nog een belangrijke overeenkomst met Werfzeep; het zit in ons DNA. Alle ingrediënten die we in onze zeep gebruiken zijn biologisch of door ons zelf geplukt in het Wickenburghse bos. Bij de honing van Elmar zit het biologische ‘m in de hulpstoffen, materialen en de standplaats van de bijen. Elmar: “Om de raten te structureren heb je bijenwas nodig, deze moet biologisch zijn. Zo sleep ik niet de bestrijdingsmiddelen van andere (niet biologische) imkers mee in mijn systeem. Deze chemische middelen kunnen zich ophopen in de raten en in de was die je uit de raten oogst. Die was wordt hergebruikt en zo kan er een opbouw van bestrijdingsmiddelen in het systeem komen.
Daarnaast zijn mijn 
kasten van natuurlijke materialen, in plaats van het veelgebruikte plastic. En de standplaats speelt natuurlijk een belangrijke rol. Deze kies ik zorgvuldig. Als ik een nieuwe plek op het oog heb doe ik onderzoek in de omgeving. Ik kijk of er voldoende te halen is uit schone bronnen, in de natuur of bij biologische boeren. Je kunt nooit helemaal uitsluiten dat er iets in de omgeving is wat vervuiling veroorzaakt, maar ik doe wel alle moeite om dat te vermijden. Een nieuwe standplaats dien ik ook altijd in bij de Skal (Stichting Skal Biocontrole, red.), en zij controleren het dan nog eens.
Dit houdt in dat ik als een soort woestijnherder met de bijen van oase naar oase reis, waar ze de kostbaarheden verzamelen die in de honing te proeven zijn. In Nederland worden zulke standplaatsen steeds zeldzamer: in akkers, weilanden en wegbermen overheerst meestal de kleur groen. Zelden bloeit er iets. Maar weinig diersoorten kunnen er leven. Daarom vind ik het des te belangrijker om op deze manier te werken. En daarom heet mijn imkerij De Oase!”
Net als Elmar gaan ook wij voor goede randvoorwaarden. Dat begint bij de ingrediënten, maar gaat door in het proces van zeepmaken. We maken onze zeep met de koude procesmethode, hierbij worden de basisoliën niet hoger dan 45 graden verhit. De verzorgende bestanddelen in deze oliën blijven daardoor intact.
Ook bij het verwerken van de honing zorgt Elmar ervoor dat verhitting wordt vermeden: “bij grootschalige verwerking wordt honing vaker verhit om het makkelijker te kunnen zeven, pompen en afvullen en dergelijke. Bij mij gaat dat allemaal wat ambachtelijker. Door de honing niet te verhitten blijven alle waardevolle stoffen, zoals enzymen en stuifmeel, maximaal aanwezig.”
Wat vind ik het leuk om te ontdekken dat er best wat overeenkomsten zijn tussen imkeren en zeep maken! Maar de grootste verwantschap zit toch wel in het willen produceren van een mooi en puur product, op biologische wijze.
Wil jij ook zeep met honing van Elmar proberen? Je vindt zijn honing in onze honingzeep en (gouwe ouwe) honingshampoo.
Geef een reactie